Trump ek vergileri neden erteledi? Beyaz Saray'da yaşananlar ortaya çıktı
Güncelleme Tarihi:
ABD basını, Trump'ın ek gümrük vergilerini ertelemesinin perde arkasını yazdı. İddiaya göre, Trump'ın tarife planını askıya alma kararında tahvil piyasasındaki dalgalanmalar belirleyici oldu. Trump yönetimindeki bazı isimlerin de piyasalardaki istikrarsızlığa dikkat çekerek kararda etkili olduğu öne sürüldü.
ABD Başkanı Donald Trump, üç aylık bir duraklama kararı alarak tarife planında değişikliğe gitti. ABD basını, bu kararın, özellikle tahvil piyasasındaki olumsuz gelişmelerin yarattığı endişeler sonucunda alındığını iddia etti.
Hazine Bakanı Scott Bessent'in, Çarşamba günü yapılan bir toplantıda Trump'a tahvil piyasasındaki hızlı satışlar hakkında bilgi verdiği aktarıldı. Beyaz Saray'ın ekonomi yetkilileri, toplantıda bu dalgalanmaların potansiyel ekonomik etkileri konusunda Trump'a uyarıda bulundu.
Trump, Çarşamba sabahı gazetecilere yaptığı açıklamada, "Tahvil piyasası çok karmaşık durumda, takip ediyordum" ifadelerini kullandı. Trump, piyasalardaki hareketliliğin kendisini etkilediğini de kabul ederek, tarifeleri 90 günlüğüne erteleme kararı aldığını duyurdu.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent
'AVUKAT YOKTU, METNİ KALBİMİZDEN YAZDIK'
Trump'ın bu kararı, "Politikalarım asla değişmeyecek" açıklamasını yapmasının üzerinden sadece bir hafta geçtikten sonra geldi. Cumhuriyetçi milletvekilleri ve iş dünyası liderlerinin baskıları, Trump'ın kararını değiştirmesini sağladı.
Çarşamba günü sosyal medyada borsalara ilişkin paylaşım yapan Trump'ın, kesin kararını vermediği ifade edilmişti. Ancak öğleden sonra tahvil piyasasındaki gelişmelerin, nihai kararı şekillendiren ana faktör olduğu ortaya çıktı.
Tarifeleri ertelediği açıklamasında, Trump, sürece ilişkin bilgi vererek, şunları dile getirdi:
"Avukatlara erişimimiz yoktu, (bu belge) sadece yazılmıştı. Bunu kalbimizden yazdık, değil mi? İçimizden gelerek yazıldı, bence iyi de yazılmıştı, ama sonuçta kalbimizden yazıldı."
Trump piyasaları sakinleştirirken -en azından şimdilik- bazı ABD şirketlerini gümrük vergilerinden muaf tutmayı düşünebileceğini ima ederek yeni sorulara da yol açarken, böyle bir kararı "içgüdüsel olarak" alacağını belirtti.
ÜST DÜZEY YETKİLİLERİN KARARDAN HABERİ YOKTU
CNN International'ın haberine göre, bu karar, Beyaz Saray içinde bazı karmaşalara yol açtı. Bazı üst düzey yetkililerin, Trump'ın sosyal medyadan yaptığı duyuruyla karardan haberdar olduğu belirtildi.
Bessent ve diğer yetkililer, bu hareketin bir geri adım olmadığını, müzakere stratejisinin bir parçası olduğunu vurguladı. Hazine Bakanı, "Bu ana kadar rotada kalması büyük cesaret aldı" açıklamasını yaptı.
Trump'ın tarifeleri erteleme kararı, finansal piyasalarda bir rahatlama etkisi yarattı. Trump, Çarşamba günü yaşanan borsa yükselişlerini kendisine mal ederek, "Borsa tarihindeki en büyük artış bu" diye konuştu.
Trump'ın Çin haricindeki ülkelere uyguladığı ek gümrük vergilerini 90 gün süreyle ertelemesinin ardından borsalar yükselişe geçti. Dow Jones endeksi 3 bin puana yakın değer kazanırken, yüzde 7.87 artarak 40 bin 608 puana ulaştı. S&P 500 endeksi ise yüzde 9.51 artışla 5 bin 456 puana yükseldi. Nasdaq endeksi de yüzde 12.16 kazançla 17 bin 124 puanı gördü.
BEYAZ SARAY'DA ALARM
Tahvil piyasasındaki satışların hızlanması ve Hazine tahvillerine talebin düşmesinin, Trump yönetimini alarma geçirdiği kaydedildi. İddiaya göre, Beyaz Saray, yabancı yatırımcıların ABD tahvillerinden uzaklaşması ihtimalinden endişelendi.
JPMorgan Chase CEO'su Jamie Dimon, Fox Business'a verdiği demeçte artan ticaret savaşlarının durgunluğa yol açabileceği uyarısında bulundu. Dimon, "Piyasalar her zaman doğru değildir, ancak bazen haklıdırlar" ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray yetkilileri, şirket yöneticilerinden ve Cumhuriyetçi milletvekillerinden gelen yoğun baskıların karar üzerinde etkili olduğunu belirtti. CNN, Genelkurmay Başkanı Susie Wiles'in, piyasa dalgalanmalarının siyasi maliyetine dikkat çekmesinin özellikle etkili olduğunu öne sürdü.
Trump, kararının ardından yaptığı açıklamada "Esnekliğe sahip olmalısınız, özellikle finans piyasalarında çünkü sürekli değişiyorlar" diyerek bu tür değişikliklerin normal olduğunu savundu. Trump, finansal piyasaların değişken doğasının kararını şekillendirdiğini vurguladı.